خطر اعتیاد به موادمخدر از خطر بمب اتمی هم بیشتر است
خطر اعتیاد به موادمخدر امروز از خطر بمب اتمی و بدترین جنگها و مصائب بیشتر است، مساله اعتیاد پارامترها از مرزهای بهداشت و درمان فراتر نهاده و به بحران اجتماعی بدل شده است. مطالعات گوناگون از افزایش شگفتآور مصرف موادمخدر در اوایل قرن اخیر خبر میدهد.
گفته میشود، تجارت غیرقانونی این مواد سالانه حدود400میلیارد دلار سود نصیب سوداگران آن میکند که گویای عمق معضل جهانی اعتیاد میباشد.
طبق آمار رسمی حدود دو میلیون بیمار مبتلا به اعتیاد در ایران وجود دارد که آمار غیررسمی بیشتر از این میزان است. روزانه حدود 13یلیون نفر در ایران درگیر مسایل مواد مخدر هستند.
5/6میلیارد دلار پول کشور هر سال صرف موادمخدر می شود؛ این پول یا بهصورت مصرف موادمخدر نابود میشود و یا صرف مبارزه با آن می شود.
چرخش یا سود قاچاقچیان و هزینههای مربوط به موادمخدر در کشور 4500میلیارد تومان است. وجود 2میلیون معتاد در کشور مصرف کننده سالانه حدود 1000 تن مواد مخدرند. از کل معتادان کشور 300هزار نفر به هروئین اعتیاد دارند و 160هزار نفر معتاد تزریقی هستند که این خطر بزرگی برای جامعه ما محسوب میشود. معتادان تزریقی عامل چرخش ایدز در کشورند و این خود مشکل دیگری است که باید کنترل شود.
هم اکنون 200میلیون نفر در جهان مبتلا به اعتیاد هستند، از 2میلیون معتاد موجود در ایران یک میلیون و 200 هزار نفر به طور قطعی و 800 هزار نفر به صورت تفننی موادمخدر استعمال میکنند. در زمان حاضر 12وع مواد مخدرطبیعی و یک هزار و 500 نوع موادمخدر صنعتی شیمیایی در دنیا شناسایی شده است.
موادمخدر طبیعی فیزیک و جسم را متلاشی کرده و موادمخدر صنعتی و شیمیایی مغز و روح و روان انسان را به تسخیر خود در میآورد.
استفاده کنندگان از مواد مخدر طبیعی مجبور به پنهانکارى و دوری از انظار بوده، اما مواد مخدر صنعتی و شیمیایی لوکس تلقی شده و (در پارتیهاى شبانه و دیسکوها) استفاده میشود. میانگین سنی اعتیاد در ایران را در زمان حاضر 29 تا33 سال میباشد. مرگ و میر ناشی از سوءمصرف موادمخدر در شش ماهه اول امسال به طور متوسط روزانه به 12 نفر رسیده است.
علل و عوامل موثر بر اعتیاد؛
عوامل فردی؛ بین فردی، محیطی و اجتماعی
علل فردی؛
ـ ژنتیک: شواهد گوناگونی از تاثیر استعداد ارثی در اعتیاد به مواد مخدر و الکل حکایت میکند.
ـ صفات شخصیتی: عدم پذیرش ارزشهای سنتی و رایج ـ نیاز شدید به استقلال ـ پرخاشگری شدید ـ اعتماد
به نفس پایین ـ فقدان مهارت در رد پیشنهادهای خلاف و..
ـ نگرش مثبت به مواد: افرادی که نگرش و باور مثبت به مواد دارند احتمال اعتیاد بیشتری دارند.
این باورها شامل: رفع دردهای جسمی و خستگی؛ کسب آرامش روانی و توانایی مصرف بدون ابتلا به اعتیاد
ـ موقعیتهای مخاطره آمیز: ترک تحصیل، بی سرپرستی، معلولیت جسمی، بیماریهای مزمن، از دست دادن نزدیکان و در معرض خشونت بودن در کودکی
اختلالهای روانی: در حدود 70درصد موارد به همراه اعتیاد
اختلالهای روانی دیگری نیز وجود دارد که شامل :
افسردگی اساسی؛ اختلال شخصیت ضداجتمایی؛ اختلال وسواس و اجبار؛ مانیا و اسکیزوفرنی
عوامل مخاطره آمیز بین فردی و اجتماعی؛
خانواده: خانواده اولین مکان رشد شخصیت، باورها و الگوهای رفتاری فرد است که میتواند خود منبعی برای تنش باشد. ناآگاهی والدین؛ ارتباط ضعیف با فرزند؛ خانواده بیانضباط، آشفته و متشنج
دوستان: در حدود 60درصد موارد اولین مصرف مواد به دنبال تعارف دوستان رخ میدهد.
ارتباط و دوستی با همسالان مبتلا به سوءمصرف مواد عامل بسیار قوی در ابتلا به اعتیاد میباشد.
مصرف کنندگان برای گرفتن تایید رفتار خود از دوستان، آنها را با خود همراه میکنند. هر چه پیوند فرد با خانواده مدرسه و اجتماع سالم کمتر باشد احتمال پیوند با این گروهها بیشتر است.
مدرسه: بی توجهی اولیای مدرسه به مصرف مواد؛ استرسهای شدید تحصیلی و طرد شدن
محل سکونت: فقدان ارزشهای اخلاقی؛ شیوع خشونت؛ وفور مشاغل کاذب؛ حاشیه نشینی
معتاد کیست؟ تعریف اعتیاد این است که شخص با مادهیی وابستگی جسمی پیدا کند. حال این ماده ممکن است چای باشد، سیگار باشد یا قهوه و موادی که ممکن است مجاز نباشند. مثل هروئین ، تریاک و …… می تواند وابستگی جسمی ایجاد کند.
وقتی فردی ماده یی را که به آن معتاد است، مصرف نمیکند؛ علایمی ظاهر میشود. مثلا” بدنش پرشهای عضلانی پیدا میکند یا تعریق میکند و این همان وابستگی جسمی است که تظاهرات فیزیولوژیک نامطبوع پیدا میکند که در بدنش نمایان میشود.
یکی دیگر از موارد مصرف مواد اعتیاد وابستگی روانی است. یعنی وقتی مواد به شخصی نمیرسد احساس میکند چیزی گم کرده است.
مورد سوم پیشرفت سلامتی است. علل و زمینههای روانی، اجتماعی اعتیاد چه می تواند باشد؟
در بعضی جوامع، شرایط فرد را سوق میدهد؛ شرایط اجتماعی شامل همسر، خانواده، فرزندان، دوستان و محیطهایی که فرد بیرون از خانواده سر وکار دارد.
1- وقوع مشکل در خانواده و عدم خلافیت
2- آشفتگیهای خانوادگی مثل تک سرپرست
3-خانوادههای طلاق و جدایی
4-خانوادههایی که سوء برخورد با فرزندانشان دارند
5- تربیت خانواده و عدم اجازه به فرزندانشان جهت ابراز وجود
6-فقر اجتماعی
7-استقلال گرایی در برابر دوستان توسط کشیدن مواد مخدر